تصریح در ترجمه غزل های حافظ

تصریح برای نخستین بار توسط وینه و داربلنه (1958)، به عنوان یکی از استراتژی های ترجمه معرفی شد. پس از آن محققان دیگری نظیر: بلوم کولکا (1986)، سگینو (1988) و کلودی ( 2001) ، تحقیقات گسترده ای انجام دادند و فرضیه ها و چارچوب های مختلفی، از منظرهای مختلف، درباره این پدیده ارائه کردند. این پژوهش می کوشد تا به سئوالات زیر پاسخ دهد: - کدام یک از پیکره های انتخاب شده دارای تصریح بیشتری است؟ - دلایلی که مترجم دست به تصریح می زند ، کدامند؟ - تاثیر عامل زمان در پدیده تصریح در پیکره مورد نظر چگونه است؟ برای پیکره این تحقیق، دو ترجمه از غزل های حافظ شیرازی به فاصله زمانی حدود یک قرن و 13 غزل ابتدایی دیوان حافظ، انتخاب شده اند. ترجمه ها به صورت غزل به غزل مقایسه شدند و سپس تعداد تصریح های استفاده شده از هر یک از انواع تصریح به کار برده شده توسط دو مترجم، شمارش و تمامی این یافته ها در جدولی ارائه شد، تا بر اساس آن نتیجه گیری های لازم گرفته شود.هر چهار نوع تصریح در ترجمه ها یافت شد. تعداد تصریح های اجباری و اختیاری بیشتر از دو نوع دیگر بود واین نشان دهنده تفاوت های دستوری در دو زبان فارسی و فرانسه است. با مقایسه دو ترجمه انجام شده، به این نکته پی می بریم که تصریح در هر ترجمه ای، در هر زمانی، در هر متنی و نیز از هر زبانی به زبان دیگر یافت می شود.با بررسی پیکره انتخاب شده برای این تحقیق، این نتایج به دست آمد : - با شمارش تعداد تصریح های که در ترجمه ها مشاهده شدند، به این نتیجه رسیدیم که تعداد تصریح ها در ترجمه فوشکور کمی بیشتر از نیکلا است. - از دلایلی که مترجم دست به تصریح می زند، می توان به تفاوت های دستوری و فرهنگی بین دو زبان فارسی و فرانسه، اشاره کرد که مترجم به اجبار و گاهی به اختیار دست به عمل تصریح می زند. - با توجه به این که پدیده تصریح جزء همگانی های ترجمه به حساب می آید ( یعنی در ترجمه از هر زبانی به زبان دیگر و در هر برهه زمانی می توان آن را مشاهده کرد) و با توجه به یکسان بودن تعداد تصریح های انجام شده توسط دو مترجم در پیکره مورد تحقیق، می توان گفت که گذشت زمان چندان تاثیری نداشته است.